Świadectwo energetyczne rozporządzenie. Co warto wiedzieć na ten temat?

Zmiany w regulacjach prawnych dotyczących sporządzania świadectw energetycznych, które wynikają z wprowadzonej niedawno nowelizacji rozporządzenia, nie są w pełni autonomiczną decyzją podejmowaną na szczeblu krajowym. Ponieważ przepisy te zostały narzucone na szczeblu Unii Europejskiej, a konkretnie wprowadzone zmiany są rezultatem implementacji dyrektywy autorstwa Parlamentu Europejskiego oraz Rady 2010/31/UE, która dotyczyła charakterystyki energetycznej budynków.

Najważniejsze informacje zawarte w rozporządzeniu o certyfikatach energetycznych

W rozporządzeniu, które weszło w życie 13 kwietnia 2023 roku, zostały zaktualizowane w szczególności zapisy dotyczące tego, w jaki sposób należy sporządzać i audytować świadectwa charakterystyki energetycznej. Przepisy prawne, które weszły w życie w tym zakresie, dotyczą w szczególności sposobu obliczania współczynnika nakładu nieodnawialnej energii pierwotnej w celu produkcji oraz dostarczania energii dla systemów technicznych.

Najważniejszymi elementami opisywanego rozporządzenia są załączniki nr 1 oraz nr 2, w których zawarte zostały wzory świadectw charakterystyki energetycznej dla całych budynków oraz ich poszczególnych, wydzielonych części – mieszkań, pomieszczeń biurowych itp. Każde takie świadectwo powinno zawierać określone parametry, dzięki którym można przeprowadzić kompleksową ocenę energetyczną obiektu budowlanego.

Dokumenty, o których mowa, składają się z kilku sekcji, w tym w szczególności z numeru świadectwa (taki numer jest automatycznie generowany z centralnego rejestru), opisu budynku (lokalu) wraz z jego zdjęciem oraz strategicznych wskaźników efektywności energetycznej.

Komu potrzebne jest świadectwo energetyczne?

Świadectwo energetyczne to dokument niezbędny dla właścicieli nieruchomości przeznaczonych na sprzedaż lub wynajem, co wynika z obowiązujących przepisów. Zgodnie z regulacjami, przed przystąpieniem do umowy sprzedaży, w tym umowy sprzedaży spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu, lub umowy najmu, właściciel nieruchomości musi przedstawić ważne świadectwo energetyczne. Brak tego dokumentu w wymaganych sytuacjach traktowany jest jako wykroczenie, z możliwością nałożenia grzywny do 5 tysięcy złotych.

Ponadto, świadectwo jest obowiązkowym załącznikiem do zawiadomienia o zakończeniu budowy lub wniosku o pozwolenie na użytkowanie, z wyjątkiem domów o powierzchni do 70 m², które są przeznaczone na własny użytek.

W przypadku sprzedaży nieruchomości, notariusz podczas wizyty w notariacie ma ustawowy obowiązek zażądania od sprzedającego przedstawienia ważnego świadectwa energetycznego, bez którego nie może sfinalizować transakcji. W przypadku najmu, osoby wynajmujące również muszą przedstawić najemcy ważne świadectwo energetyczne, a jego brak grozi surowymi sankcjami prawnymi.

Dokument ten może być sporządzony tylko przez uprawnionego audytora energetycznego i przekazany zamawiającej go stronie w formie pisemnej lub elektronicznej. W formie elektronicznej świadectwo musi być opatrzone numerem nadanym w centralnym rejestrze charakterystyki energetycznej budynków oraz kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym lub podpisem osobistym osoby uprawnionej. Świadectwo charakterystyki energetycznej jest ważne przez 10 lat od momentu sporządzenia, jednak traci ważność przy każdej istotnej zmianie w budynku, takiej jak ingerencje w ściany nośne, ocieplenie czy zmiana źródła ogrzewania. Zwolnieni z obowiązku są właściciele nieruchomości wpisanych do rejestru zabytków.

Wskaźniki energetyczne w świadectwach charakterystyki energetycznej

Świadectwo charakterystyki energetycznej to dokument, który zawiera informacje dotyczące:

• zapotrzebowania na nieodnawialną energię pierwotną, energię użytkową oraz energię końcową,
• jednostkowej wartości emisji CO2,
• udziału odnawialnych źródeł energii (OZE) w całkowitym rocznym zapotrzebowaniu.

Wyżej wymienione wskaźniki efektywności energetycznej są podsumowane w postaci graficznej. Kolejne sekcje świadectwa charakterystyki energetycznej zawierają szczegółowe dane dotyczące poziomu rocznego zużycia energii w danym obiekcie budowlanym. Dane te są podzielone różne obszary, w tym między innymi ogrzewanie, chłodzenie, przygotowanie ciepłej wody użytkowej.

Na jakie można liczyć korzyści płynące z przyjęcia nowych przepisów prawnych?

Chociaż obowiązkowy charakter certyfikatów energetycznych może wydawać się rozwiązaniem korzystnym dla audytorów, którzy, co oczywiste, pobierają opłaty za sporządzenie takich dokumentów, to w praktyce prawdziwymi beneficjentami są właściciele nieruchomości. Obowiązek rzetelnego przedstawiania wartości wskaźników energetycznych w ogłoszeniach sprzedaży nieruchomości pozwala bowiem potencjalnym nabywcom rzetelnie ocenić faktyczne koszty utrzymania nieruchomości, a tym samym na składanie racjonalnych ofert.

Z punktu widzenia właścicieli nieruchomości korzystne wskaźniki efektywności energetycznej, które są zawarte na certyfikacie, mogą znacząco zwiększyć wartość danego obiektu przy sprzedaży. Z drugiej jednak strony wskaźniki na niekorzystnym poziomie mogą okazać się bodźcem do przeprowadzenia termomodernizacji. Trzeba mieć na uwadze, że certyfikat energetyczny nie zastępuje pełnego audytu termomodernizacyjnego – tak czy inaczej, dokument ten może dostarczyć cennych wskazówek.

Rozporządzenie o efektywności energetycznej jest skutkiem implementacji dyrektyw opracowanych i opublikowanych na szczeblu unijnym. Dokumenty te wprowadzają spore zmiany w metodologii w zakresie oceny energetycznej budynków.

Nowe regulacje prawne mają za zadanie nie tylko zwiększenie efektywności energetycznej obiektów budowlanych, ale także – a może nawet przede wszystkim – dostarczenie właścicielom oraz najemcom nieruchomości narzędzi pozwalających na przeprowadzenie świadomej oceny efektywności energetycznej. Korzyści płynące z przyjętych w tym zakresie przepisów prawnych to przede wszystkim potencjalne oszczędności dla właścicieli.